سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

بهزاد ترحم روز شنبه در نخستین نشست کارگروه استانی مدیریت چرا، کنترل پروانه چرای دام و ساماندهی کوچ که در معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری البرز برگزار شد، با بیان اینکه هشت هزار و ۴۲۳ گونه گیاهی نقش بی بدیلی در حفظ خاک و جلوگیری از فرسایش، تنظیم گردش آب، تامین علوفه و تولید گوشت قرمز ارگانیک دارند افزود: عرصه های منابع طبیعی به عنوان وسیع ترین بخش کشور بستر لازم برای رشد و توسعه اقتصادی جوامع در سطوح خرد و کلان به شمار می رود.

وی اظهار کرد: بهره بردای اصولی از این منابع متضمن تولید پایدار، سلامت و امنیت غذایی کشور خواهد بود.

وی گفت: مراتع با بیشترین سهم از وسعت منابع طبیعی کشور بیش از ۳۷ هزار سامان عرفی دارد که گونه های گیاهی موجود در این عرصه ها بستری برای تولید محصولات دارویی و صنعتی، حفظ ذخایر ژنتیک گیاهی و جانوری، معیشت نزدیک به یک میلیون خانوار بهره بردار روستایی و عشایری را فراهم می کند.

ترحم افزود: متاسفانه تحت تاثیر تغییرات اقلیمی، خشکسالی، تغییرات کاربری اراضی، استفاده بی رویه و سودجویانه از مراتع، مخاطرات و چالش های زیست محیطی فراوانی از جمله فرسایش خاک و پدیده گرد و غبار، افزایش رواناب و سیل و در نتیجه کاهش تغذیه سفره های آب زیرزمینی و فرونشست زمین را به دنبال داشته است.

وی این مخاطرات را به منزله تهدیدی جدی برای رفاه و امنیت اقتصادی و اجتماعی آحاد مردم در سطح ملی و منطقه ای دانست.

اهمیت مدیریت چرای دام و ساماندهی کوچ در مراتع

مدیرکل دفتر مرتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در ادامه به اهمیت مدیریت چرای دام و ساماندهی کوچ در مراتع اشاره کرد و گفت: حفظ منابع پایه (خاک و پوشش گیاهی)، حفظ و بهبود عملکرد و تولید مرتع، جلوگیری از فرسایش خاک و مخاطرات ناشی از آن از جمله سیل، طوفان گرد و خاک و پر شدن مخازن سدها از جمله این دلایل است.

وی ، تقویت نفوذ آب در خاک و در نتیجه تقویت سفره های آب زیرزمینی و منابع آب، حفظ ذخایر ژنتیکی گیاهی و جانوری و زیستگاه های کشور، بهبود درآمدزایی غیرعلوفه ای مراتع (گیاهان دارویی و صنعتی و اکوتوریسم)، تاب آوری در برابر خشکسالی ها و تخفیف اثرات منفی تغییر اقلیمی و تولید پایدار و امنیت غذایی کشور را از دیگر دلایل اهمیت مدیریت چرای دام و ساماندهی کوچ عنوان کرد.

چالش های مدیریت چرا و ساماندهی کوچ

ترحم همچنین در ادامه به چالش های موجود در این بخش اشاره کرد و گفت: ضرورت مدیریت دام وعشایر در بازه زمانی ۲ الی سه ماهه مابین زمان اتمام فصل بهره برداری ییلاق تا زمان فصل بهره برداری از قشلاق و بالعکس، کوچ ماشینی عشایر و عدم تامین به موقع و به اندازه نهاده دامی، علوفه و خدمات رسانی به عشایر و پلاک کوبی دام از جمله این مشکلات است.

وی فقدان شورای عالی کوچ در سطح وزارتخانه به منظور هماهنگ سازی و سیاست گذاری و تصمیم گیری در خصوص مدیریت چرا و ساماندهی کوج، دامداران سرگردان و فاقد مجوز چرای دام و عدم تناسب سطح و ظرفیت مرتع در قشلاق و ییلاق را از دیگراین چالش ها برشمرد.

نخستین نشست کارگروه استانی مدیریت چرا، کنترل پروانه چرای دام و ساماندهی کوچ استان البرز با حضور مسوولانی از دستگاه های مرتبط همچون دادگستری استان، فراجا، پلیس راهور، جهاد کشاورزی، حفاظت محیط زیست، دامپزشکی و امور عشایری برگزار شد.